TOPICS
Sculpture for Public Participation – Participation Prohibited, 1970-2005
Η ενότητα Χειρισμοί ξεκινά το 1970 με την έκθεση-εκδήλωση Γλυπτική για τη συμμετοχή του κοινού – ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ, που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Goethe της Αθήνας τον Οκτώβριο του 1970 και συνεχίζεται, σε αριθμημένες παραλλαγές, με τη μορφή εκθέσεων και δράσεων, έως το 1983.
Οι Χειρισμοί αποτελούν σημαντικό σταθμό στην εξελικτική πορεία του πολυδιάστατου έργου του Θόδωρου καθώς, εκτός των άλλων, σηματοδοτούν και μια ιδιαίτερη αλλαγή: το πέρασμα από την πιο χειρωνακτική και καθαρά γλυπτική φάση του έργου του σε μια δεύτερη περίοδο, που θα μπορούσε ίσως να χαρακτηριστεί περισσότερο διανοητική. Ο Θόδωρος, βέβαια, δεν έπαψε ποτέ να δηλώνει γλύπτης, προσδίδοντας μέσω των Χειρισμών –και άλλων έργων του– στην γλυπτική μια σημασία πολυδιάστατη.
Πρωταρχικής σημασίας ζήτημα που τίθεται από τον καλλιτέχνη στους Χειρισμούς είναι η επικοινωνία με το κοινό μέσα από τη γλυπτική και την τέχνη, εν γένει. Θεωρώντας πως η παραδοσιακά δημόσια λειτουργία της γλυπτικής και ο ρόλος της ως φορέα ενός μηνύματος με άμεσο αποδέκτη το κοινό έχει χαθεί, ο καλλιτέχνης αναζητά τρόπους να «αποκαταστήσει» την επικοινωνία με το κοινό. Δημιουργεί δράσεις και περιβάλλοντα, με στόχο να προκαλέσει τη συμμετοχή του κοινού, την εμπλοκή του θεατή σε έναν ρόλο πιο ενεργητικό από αυτόν του παθητικού παρατηρητή.
Στους Χειρισμούς επανεμφανίζεται και παρεμβαίνει ως «μέσο» διαμεσολάβησης και επικοινωνίας η Ματράκ-Φαλλός. Η γλυπτική αντιπαραβάλλεται με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας (media) και τη χρήση του γραπτού ή προφορικού λόγου, της εικόνας, του ήχου και της θεατρικής ερμηνείας με στόχο την αναζήτηση εκφραστικών αντιστοιχιών αλλά και διαφορών ανάμεσα στους δύο κώδικες επικοινωνίας. Το ίδιο το έργο αντιμετωπίζεται ως «ανοιχτό αισθητικό αντικείμενο» και αποδομείται ως αντικείμενο τέχνης. Οι Χειρισμοί αποτελούν ένα σχόλιο για την ίδια την τέχνη, την κοινωνική λειτουργία και την εμπορευματοποίησή της, τον ρόλο του καλλιτέχνη, καθώς και για τις προκατασκευασμένες αντιλήψεις του κοινού για την τέχνη.
Ελένη Γανίτη